Wel een fiets, maar nog geen woning? Op naar een fietsvriendelijke thuis

Je fiets is jouw voornaamste vervoersmiddel, jouw belangrijkste manier om je te verplaatsen. Een wagen heb je niet nodig. In de zoektocht naar een nieuwe woning kan dit extra uitdagingen met zich meebrengen. Waar moet je zeker rekening mee houden? En welke gemeenten in ons land maken het hun fietsende inwoners extra gemakkelijk?

Stap 1 van een fietsvriendelijke thuis? Een fietsvriendelijke gemeente

Als je op zoek bent naar een fietsvriendelijke thuis omdat je vooral op je fiets vertrouwt om je te verplaatsen, is de ligging van je toekomstige woning eens zo belangrijk. Een gemeente kan zichzelf fietsvriendelijk noemen, maar wat betekent dat in de praktijk?

Niet elke stad of gemeente is namelijk even goed uitgerust met het oog op fietsers. Wil je een woning kopen of huren zonder auto, dan zijn de volgende factoren belangrijk voor je eigen mobiliteit en dagelijks comfort op de baan.

1. Een veilige fietsinfrastructuur

Als fietser ben je kwetsbaar in het verkeer en wil je wonen in een gemeente die je bescherming serieus neemt. Een fietsvriendelijke gemeente investeert dus in veilige infrastructuur. Denk hierbij aan:

• Fietspaden die breed genoeg zijn en afgescheiden zijn van het autoverkeer;
• Verkeersluwe woonwijken met snelheidsbeperkingen of zones waar auto’s “te gast” zijn;
• Gevaarlijke kruispunten die aangepast zijn voor fietsers, zoals voorrang voor fietsers en duidelijke verkeerslichten.

2. De belangrijkste plekjes op fietsafstand

Een stad of gemeente kan nog zoveel fietspaden hebben, maar als de belangrijkste voorzieningen niet vlot bereikbaar zijn, blijft het lastig zonder wagen. Denk hierbij aan plaatsen zoals:

• Supermarkten en buurtwinkels;
• Scholen en kinderopvang;
• Medische hulp, zoals apotheken, huisartsen of het ziekenhuis;
• Openbaar vervoer, bijvoorbeeld voor woon-werkverkeer over grotere afstand;
• Recreatieve plekjes, zoals een park of bos om even te ontspannen;
• Sport- of cultuurinstellingen;
• En tenzij je zelf heel handig bent, een goede fietsenmaker.

Een handige tip: heel wat zoekertjes op Immoweb vermelden een Mobiscore. Deze score geeft aan hoe goed de ligging scoort qua mobiliteit en nabijheid van voorzieningen voor mensen die zich te voet of met de fiets verplaatsen. Let wel: dit is enkel mogelijk voor adressen in Vlaanderen en Brussel.

3. Fietssnelwegen en verbindingen met andere steden

Ben je een echte “die hard” fietser en laat je zelfs het openbaar vervoer liever links liggen? Dan ben je zeker ook op zoek naar degelijke en veilige fietsverbindingen tussen gemeenten en steden.

Denk aan fietssnelwegen. Deze brede, comfortabele paden verbinden belangrijke steden en gemeenten met elkaar, wat pendelen met de fiets plots veel aantrekkelijker maakt. Enkele belangrijke fietssnelwegen die nu al in gebruik of in ontwikkeling zijn:

• F1 (Antwerpen-Brussel): deze fietssnelweg verbindt de twee grootste steden van België en is een van de populairste fietsroutes van het land;
• F3 (Leuven-Brussel): een snelle en veilige fietsverbinding tussen Leuven en de hoofdstad, perfect voor wie pendelt;
• F201 (Brussel-Brussels Airport): met de fiets richting luchthaven voor een korte trip met niet te veel bagage? Zelfs dit is mogelijk.

De huidige fietssnelwegen zijn voornamelijk gesitueerd over Vlaanderen en Brussel. Maar ook in Wallonië wordt er volop gewerkt aan het uitbouwen van veilige langeafstandsverbindingen. Onder andere via investeringen in de RAVeL-routes, autovrije fietspaden langs oude spoorlijnen en kanalen.

Is ook je nieuwe woning fietsvriendelijk?

Als fietser kijk je met een andere bril naar vastgoed dan iemand met een wagen. Hier zijn enkele zaken die je best in je woningzoektocht meeneemt.

1. Is er voldoende fietsparkeergelegenheid?

Als fietser wil je een veilige plek ter beschikking hebben om je fiets dagelijks te stallen. Niet alle huizen en appartementen hebben een garage of een berging die groot genoeg is om je fiets en bijhorende spullen een plaats te geven. En je fiets voortdurend in weer en wind laten staan, is natuurlijk ook geen optie.

Let tijdens het bezichtigen van woningen daarom goed op of:

• Er een afgesloten garage, fietsenstalling of tuinberging aanwezig is;
• Deze ruimtes groot genoeg zijn. Voor bakfietsen en e-bikes heb je namelijk iets meer plaats nodig;
• Appartementen een gemeenschappelijke fietsenstalling hebben;
• Er publieke (beveiligde) fietsenstallingen in de buurt zijn als je woning niet voldoende ruimte biedt. En als je over een e-bike beschikt: kan je jouw fiets hier ook eenvoudig opladen?

2. Zijn er voldoende fietsvriendelijke straten in de buurt?

Voor dagelijkse verplaatsingen wil je niet telkens op gevaarlijke, drukke wegen terechtkomen. Verken de omgeving van een woning en check of:

• Er voldoende fietspaden en fietsstraten in de buurt zijn;
• Er verkeersluwe zones zijn waar fietsers voorrang hebben;
• Je snel toegang hebt tot fietssnelwegen of langeafstandsverbindingen.

Tip: gebruik Google Maps of fietsroute-apps om na te gaan hoe je je dagelijks zou kunnen verplaatsen vanuit je toekomstige woonplaats.

3. Hoe vlot is de aansluiting met het openbaar vervoer?

Soms heb je toch wat versterking nodig, bijvoorbeeld voor langere afstanden of bij slecht weer. Dicht bij een station of bushalte wonen, is dan natuurlijk een groot voordeel. Let er bij het speuren door vastgoedzoekertjes op hoe vlot je de fiets en het openbaar vervoer kunt combineren. Misschien hoef je zelfs je eigen fiets niet van stal te halen. Veel steden hebben namelijk Blue-bikes of andere deelfietsen aan treinstations staan.

Het walhalla voor fietsers: waar moet je zijn?

Goed nieuws: tal van steden in België zetten vandaag volop in op fietsvriendelijkheid. Zo zijn in Vlaanderen Gent, Dilsen-Stokkem en Boechout in 2024 verkozen tot de meest fietsvriendelijke gemeenten.

In Wallonië scoort Marche-en-Famenne het best in de laatste GRACQ-barometer (2023). Ook gemeenten als Ottignies-Louvain-la-Neuve, Walhain, Hannut en Gembloux halen bovengemiddelde scores. In Brussel zijn er momenteel geen gemeentelijke cijfers beschikbaar.