Nieuwe keuken plaatsen? Start met dit 4-stappenplan

Meer dan ooit is de keuken dé centrale ruimte in huis en de uitvalsbasis voor de gezelligste (gezins)momenten. Of je nu bouwt, renoveert of je woning verhuurt, een doordacht ontworpen keuken is altijd een goede zaak voor de sfeer in huis én voor de toekomstige waarde van je woning. Wat zijn de belangrijkste aandachtspunten en vragen die je zeker mee moet nemen als je een nieuwe keuken wilt plaatsen?

Stap 1: een sterk keukenontwerp

Het ontwerp van je keuken is de eerste en misschien wel de belangrijkste stap in het proces. Denk in de eerste plaats functioneel, voordat je in de look&feel van je nieuwe keuken duikt.

Hoe beweeg je straks door de ruimte? Wat zijn je kook- en eetgewoonten? Hoe wil je jouw bezoek het liefst ontvangen tijdens een etentje? Wordt er straks ook huiswerk gemaakt aan de keukentafel?

Hoe meer vragen je kunt beantwoorden, hoe meer belangrijke informatie je verzamelt om te beslissen over de volgende vijf cruciale factoren in de keuken:  

• De werkdriehoek bepaalt de afstand tussen de koelkast, de kookplaat en de spoelbak. Dit is de weg die je het meest zult afleggen in je nieuwe keuken. Hoe minder meters je moet maken, hoe efficiënter je iedere dag te werk kunt gaan. Maar voorzie ook zeker voldoende ruimte om het werkbaar te houden.
  
• Bovenstaande werkdriehoek bepaalt mee welke algemene indeling je keuken straks zal hebben. Wordt het een I-vormige, U-vormige of L-vormige keuken of kiest de hobbykok in je voor een parallelle opstelling of een volledig apart kookeiland?
  
• Wat wordt je ideale werkhoogte? Kies voor een hoogte die werkbaar is voor iedereen die regelmatig achter het vuur (of aan de afwas) staat. In het geval van verhuur zou je voor de gemiddelde werkhoogte – tussen de 90 en 95 cm – kunnen kiezen.
  
• Minstens even belangrijk is voldoende opbergruimte voor potten, pannen en ander keukengerei. Zit je met een minder evidente ruimte-indeling? Denk dan na over hoe je het maximum uit iedere vierkante centimeter kunt halen.
  
• Goede verlichting is cruciaal in de keuken. Afhankelijk van je plannen in jouw toekomstige keuken: creëer een mix van – al dan niet subtiel weggewerkte – functionele verlichting en sfeerverlichting voor een gezellige uitstraling. Een lichtplan kan hier de nodige hulp bieden.

Stap 2: de keuze van je materialen

Uit welke materialen je keuken zal bestaan, heeft niet alleen invloed op het visuele plaatje. Het bepaalt ook hoe duurzaam je keuken straks blijkt en dus hoelang jij en/of toekomstige bewoners ervan kunnen genieten. Sta bij het plaatsen van een nieuwe keuken dus voldoende lang stil bij de keuze van:

• Het werkblad: graniet, composiet, laminaat, hout, marmer, keramiek, … Het ene materiaal is wat beter bestand tegen vlekken, krassen en onzachte contacten dan andere. Bovendien kan het prijskaartje sterk verschillen per m². Kies je voor stijl en/of duurzaamheid met je beschikbare keukenbudget?
  
• Kastdeuren: massief hout, MDF, fineer, kunststof (lamineer, melamine), … zijn populaire opties voor de afwerking van kastdeuren. Elk materiaal heeft zijn eigen voor- en nadelen wat betreft kosten, onderhoud en duurzaamheid. Vergeet zeker ook niet te kiezen voor tijdloze greepoplossingen (wat word je zeker niet te snel beu?) en scharnieren van hoge kwaliteit.
  
• De keukenvloer: ook hier keuze te over: beton, keramische tegels, vinyl, pvc, laminaat,… Logischerwijs kies je in een keuken voor een eenvoudig te reinigen vloeroppervlak. Tegenwoordig kun je veel vloeren ook laten afwerken met een onderhoudsvriendelijke toplaag.

Stap 3: hoe vul je de rest van je ruimte in?

Voor je centrale keukengedeelte heb je intussen al veel voer tot nadenken. Wat neem je idealiter nog mee in je denkoefening?

• Inclusief eetkamer? Kies je voor een kookeiland en bar met hoge zitplaatsen in één? Of trek je de eetkamer volledig apart van het kookgedeelte?
  
• Open rekken vs. gesloten kasten: open rekken kunnen een extra gevoel van ruimte en persoonlijkheid aan je keuken meegeven, maar vereisen natuurlijk wat extra netheid en organisatie. Gesloten kasten verbergen rommel, maar kunnen de ruimte dan weer zwaarder doen aanvoelen.
  
• (Losse) apparatuur: bepaal welke keukenapparaten je nodig hebt en wat de perfecte plaats voor ze is in de keuken. Denk aan een koelkast, oven, vaatwasser, dampkap, maar evenzeer aan de koffiezet, keukenrobot en broodrooster. Of ga je misschien voor slimme keukentoestellen?

Stap 4: nog een paar praktische zaken

Naast het keukenontwerp en de keukenmaterialen zijn er nog een aantal praktische zaken om vooraf rekening mee te houden:

• Waar heb je stopcontacten nodig in je keuken? Wil je weggewerkte stopcontacten in de kast hebben? Wil je jouw smartphone of tablet kunnen opladen aan het keukeneiland? Moet je keuken aansluiten op je domoticaplan? Een goed plan vooraf in combinatie met professioneel advies bespaart gemiste kansen – en frustraties – achteraf.
  
• Natuurlijk wil je niet te lang wachten op warm water in je spoelbak. Bespreek goed op voorhand met je loodgieter hoe je snel en voldoende warm water kunt garanderen.
  
• Goede ventilatie is essentieel om kookgeuren en -vocht uit je woning weg te leiden. Voorzie een afzuigkap die past bij je kookstijl en de looks van je keuken.
  
• Maak een realistisch budget en tijdsschema op. Hou hierbij altijd rekening met onverwachte kosten. Als je verbouwer bent, heb je dan bijvoorbeeld ook de sloop- en afvoerkosten mee in rekening genomen? En als verhuurder: hoe verhoudt het te besteden keukenbudget zich ten opzichte van het huurrendement?