Een voorjaarsschoonmaak uit de boekjes: zo pak je het aan

De voorjaarsschoonmaak, de lenteschoonmaak, de Grote Schoonmaak. Wanneer er hoofdletters aan te pas komen, dan weet je dat het écht om iets groots gaat. In deze blog kom je alles te weten over het wat, waarom en vooral het hoe van deze traditie die vele opeenvolgende generaties in het zweet heeft gezet.

Met de lente in volle bloei is het moment gekomen om het huis helemaal op orde te zetten. En dat mag je best letterlijk nemen. De anders zo moeilijk bereikbare hoekjes in huis moeten er tijdens de traditionele lenteschoonmaak echt wel aan geloven. Een hele inspanning, maar wel eentje die achteraf helemaal de moeite waard zal zijn.

De oorsprong van de voorjaarsschoonmaak

Voor we overgaan tot de praktijk, eerst een kleine geschiedenisles. De Grote Schoonmaak gaat intussen tal van generaties mee. Het meest voorkomende verhaal achter de oorsprong ervan komt uit de jaren 1950-1960. Tijdens deze periode hielden de oude kolenkachels lelijk huis in de winter, met als resultaat lagen roet en stof in huis tegen dat de lente aanbrak.

Samen met de komst van Pasen bleek de lente dé ideale aangelegenheid om het huis helemaal in het nieuw te zetten. Een traditie die ook vandaag springlevend is gebleven.

De motivatie en de beloning

Vandaag is er van kolenkachels natuurlijk geen sprake meer in onze huishoudens. Toch zijn er redenen genoeg om aan de slag te gaan met de voorjaarsschoonmaak. In een paar dagen tijd zorg je ervoor dat elk hoekje in huis er weer tegenaan kan voor de rest van het jaar. Zo geniet je niet alleen van een kraaknet huis tijdens de lente en de zomer, ook in je hoofd creëer je weer de nodige rust.

Dus noteer je persoonlijke plan van aanpak en geef jezelf de beloning die jij en je huisgenoten zo hard verdienen. Wij geven je hieronder alvast een aantal bruikbare handvaten.

Lijst alles op en zorg dat je alles tijdig in huis hebt zodat je geen kostbare tijd verliest. Van poetsproducten tot borstels en ladders.

1. Maak je eigen planning op

Iedereen werkt op zijn eigen tempo, iedereen heeft zijn eigen favoriete en minder favoriete werkjes in huis. Begin daarom eerst met alles in kaart te brengen:

• Wat moet er allemaal gebeuren in huis? Overloop dit voor iedere aparte ruimte en werk een visueel overzichtelijke checklist uit (zie puntje 4 voor inspiratie).
• Wie zijn je helpers? Hoe meer vuile handen, hoe sneller je woning proper is.
• Wat heb je zoal nodig? Lijst alles op en zorg dat je alles tijdig in huis hebt zodat je geen kostbare tijd verliest. Van poetsproducten tot borstels en ladders.
• Wanneer wil je klaar zijn? Geef jezelf zeker de tijd, maar ook een deadline zodat je naar een duidelijk doel kan toewerken.

2. Maak zoveel mogelijk ruimte vrij

Je bent misschien sowieso van plan om orde in de chaos te creëren in je bergplaatsen, op de zolder en/of in de kelder. Maar maak ook elders in huis de nodige ruimte vrij om je voorjaarsschoonmaak zo vlot en efficiënt mogelijk te laten verlopen. Schuif de kasten van de muren weg, haal je gordijnen af, berg al je toiletartikelen netjes op… Samengevat: ruim zoveel mogelijk obstakels van de baan.

3. Zet je ramen (en radio) open

Een uitgebreide voorjaarsschoonmaak doet letterlijk veel stof opwaaien. Dus zet je ramen open en laat voldoende frisse lucht door je woning circuleren. Samen met een leuk muziekje op de achtergrond maakt dit het harde labeur ongetwijfeld een pak aangenamer.

4. Ga aan de slag

Staat je voorbereiding helemaal op punt, dan zullen de effectieve opruiming en schoonmaak ongetwijfeld efficiënt verlopen. Toch schrik om iets over het hoofd te zien? Bij wijze van inspiratie lijsten we per ruimte nog een aantal onmisbare to do’s op.

Tip: tenzij je in een appartement woont, werk van boven naar beneden en vermijd dubbel werk. Stof en vuil vinden namelijk makkelijker hun weg naar beneden dan vice versa.

De zolder

• Is het hoog tijd om die rommel uit te dunnen op zolder? Maak duidelijke stapels: wat mag blijven, wat mag naar het containerpark, wat mag naar de kringloopwinkel of naar spullenhulp?
• Maak je zolder weer helemaal proper en stofvrij.
• Geef de blijvers hun nieuwe, overzichtelijke plaats en spreek een manier af om in de toekomst sneller afscheid te nemen van spullen die je niet meer nodig hebt.

De slaapkamers

• Maak schoon (schip) in je kleerkast: haal alles eruit en geef de kleren weg die je het afgelopen jaar niet meer hebt gedragen. Idem voor je sokkenlades.
• Draai de matras van je bed nog eens om en laat je gebruikte beddengoed reinigen en eventueel desinfecteren. Hier bestaan speciale reinigers en reinigingsmiddelen voor.

Draai de matras van je bed nog eens om en laat je gebruikte beddengoed reinigen en eventueel desinfecteren.

De badkamer

• Kranenwerk en kalk zijn allesbehalve beste vrienden. Idem voor spiegels en glazen wanden. Er bestaan tal van (huishoudelijke) middeltjes om komaf te maken met kalkvlekken, waaronder schoonmaakazijn en heet water.
• Voegen trekken zeepresten, bacteriën en mogelijk ook schimmel aan. Ook hier zijn verschillende plannen van aanpak mogelijk. Van schoonmaakazijn over baking soda tot groene/bruine zeep. 
• Haal al je overbodige, opgebruikte en vervallen parfums, make-up, deodorants… uit de kast en doe jezelf heel wat extra ruimte cadeau.
• Controleer de houdbaarheidsdatum van je medicijnen en andere geneesmiddelen.

De keuken

• Haal alles uit je kasten: van je potten en pannen, over je bestek tot zelfs je ontbijtgranen en je kruidenpotjes. Hier kan je pas alles grondig proper krijgen wanneer je elk rekje of lade hebt leeggemaakt.
• Mest je koelkast grondig uit en creëer organisatie als dat nog niet het geval was. Idem voor je diepvries, maar laat deze eerst ontdooien. Geef ze beide een uitgebreide schrobbeurt.
• Pak ook je (microgolf)oven grondig aan. Soda, citroen, azijn en zelfs ammoniak kunnen je hier te hulp schieten. Vermijd ijzersponsjes of krabbers, deze kunnen krassen maken.
• Vervang de (vet)filters van je dampkap en laat je kookplaat weer blinken als vanouds.
• Neem afscheid van je servies dat je toch nooit meer gebruikt.
• Pak je ramen aan. Te hoge of gewoon te veel ramen? Schakel een professionele ramenwasser in.

De woonkamer

• Veel tapijten in huis: reinig deze zeker een keer per jaar heel grondig. De voorjaarsschoonmaak is hier natuurlijk de ideale aangelegenheid voor.
• Was je gordijnen en laat ze buiten drogen, of breng ze binnen bij de droogkuis indien je niet zeker bent of je ze in jouw wasmachine mag steken.
• De befaamde rommelkast: gooi weg wat eindelijk weg moet. 
• Vergeet al je fotokaders, schilderijen, kasten en verlichting (inclusief lichtknoppen) niet grondig af te stoffen.

De bergplaatsen

• Controleer alle houdbaarheidsdata van eet- en drankwaren en gooi weg wat je niet meer kan gebruiken.
• Breng een systeem aan en rangschik je spullen zo ordelijk mogelijk.

Het toilet

• Reinig en ontkalk je toilet.
• Zet een fris geurtje klaar aan het eind van de schoonmaakrit.

5. En dan: trots zijn

Na de voorbereiding en het harde werk is de tijd gekomen om eindelijk na te genieten en trots te zijn. Bovendien heb je weer heel wat bijgeleerd met het oog op de volgende lenteschoonmaak.