Getrouwd of samenwonend: de impact op de aankoop van een woning

Samen met je partner een woning kopen, is een spannende gebeurtenis. Maar wist je dat al dan niet getrouwd zijn een impact heeft op de aankoop en het bezitten van een woning? We geven je alvast enkele nuttige tips om problemen te vermijden.

Als je samen met je partner een huis of appartement wil kopen, dan speelt de aard van jullie samenlevingscontract een belangrijke rol. Al dan niet gehuwd zijn, maakt een wereld van verschil, zeker op het vlak van juridische en financiële bescherming.

Wat met het financiële plaatje?

De financiering van een nieuwe woning is vaak complexer voor feitelijk samenwonende koppels dan voor wie getrouwd is of wettelijk samenwoont. Een partner die meer verdient dan de andere, financiële hulp door de ouders van één van de partners … Gehuwde koppels hebben deze zaken vaak al geregeld in een huwelijkscontract. Bij partners die samenwonen zijn hier vaak nog geen afspraken rond gemaakt. Om discussies te vermijden, is het dus beter om een aantal zaken op papier te zetten. Zal de ene partner een groter deel van de woning bezitten dan de andere? Of gaan jullie onderling een lening aan zodat de eigendomsrechten gelijk verdeeld zijn? En wat is de impact van die verdeling van op de renovatiekosten? Stel jezelf heel wat vragen en laat je hierbij eventueel begeleiden door een notaris.

Wat gebeurt er als één van de partners sterft?

In een huwelijkscontract wordt vaak vastgelegd dat het huis bij overlijden eigendom wordt van de langstlevende echtgenoot. Dit contract heeft voorrang op het erfrecht, tenzij er stiefkinderen zijn. Bovendien genieten gehuwde koppels een aanzienlijk fiscaal voordeel: op de gezinswoning moet er geen erfbelasting betaald worden. Als er bij samenwonende partners geen afspraken op papier staan, worden de regels van het erfrecht gevolgd: het deel van de overleden partner gaat dan naar zijn naaste familieleden, en niet naar de partner.

Tips voor samenwonende partners

• Ga wettelijk samenwonen
  Bij partners die wettelijk samenwonen wordt het beperkte erfrecht toegepast: als een partner overlijdt, krijgt de andere partner automatisch het vruchtgebruik van de woning. Het eigendom gaat wel over naar de wettelijke erfgenamen.
  
• Maak een testament
  Willen jullie dat de langstlevende partner de woning erft? Dan doen jullie er goed aan om beiden een testament op te stellen en de andere partner als erfgenaam aan te duiden. Als jullie langer dan 3 jaar feitelijk samenwoonden, dan valt de erfbelasting weg, net als bij getrouwde koppels.
  
• Informeer bij een notaris of een beding van aanwas interessant is
  Een beding van aanwas is een contract tussen partners waarin staat dat de langstlevende het huis krijgt. Dit contract kan enkel afgesloten worden als beide partners een even groot deel van het huis bezitten en een gelijkaardige levensverwachting hebben. Een beding van aanwas helpt je het erfrecht te omzeilen, maar is wel niet goedkoop.

• Combineer alle pistes
  De beste bescherming tegen juridische en financiële problemen? De combinatie van een wettelijk samenlevingscontract, een testament en eventueel een beding van aanwas. Samen geven deze pistes je ongeveer dezelfde bescherming en voordelen die getrouwde koppels krijgen. Let wel: als jullie kinderen hebben, dan is de situatie complexer. In dat geval schakel je best een notaris in voor extra advies.