Je renovatie financieren: wat zijn je opties?

De renovatiemarkt draait op volle toeren. Misschien speel jij ook met het idee om (ooit) een woning te renoveren. Hoe kan je zo’n renovatie financieren? En hoe schat je de kosten van een verbouwing zo accuraat mogelijk in?

Niet renoveren wordt duurder voor iedereen

Een woning renoveren, kost geld. Zeker wanneer het om een energieverslindende woning gaat. Toch is het belangrijk om nu al concrete renovatieplannen te maken.

Niet-gerenoveerde woningen met een povere energiescore zullen namelijk almaar sterker in waarde dalen. Want de kosten voor geïnteresseerde kopers zullen in de toekomst alleen maar blijven toenemen. In Vlaanderen is het vanaf 2023 zelfs zo dat kopers van een woning met een povere energiescore verplicht zijn om binnen de vijf jaar te renoveren.

Om van de onvoorspelbare energiefacturen nog maar te zwijgen. Met andere woorden: een woning renoveren, is zowel voor bewoner, verkoper als koper een slim idee.

Lees ook: De energiezuinige woning, het beste wapen tegen wispelturige energieprijzen

Renovatie financieren: ga niet licht over je offertes

Helaas gaat alleen de zon voor niets op. Voordat je op zoek gaat naar manieren om een renovatie te financieren, dien je het renovatiebudget zo accuraat mogelijk in te schatten. Anders dan bij een nieuwbouwwoning komen er veel verdoken en onverwachte kosten kijken bij een verbouwing. Hoe ouder de woning, hoe hoger de verbouwkosten wellicht zullen oplopen.

Daarom is het belangrijk om zoveel mogelijk offertes – minstens 3 – op te vragen tijdens de zoektocht naar een geschikte aannemer. Bovendien is het belangrijk dat die offertes zo gedetailleerd mogelijk zijn omschreven.

Ben je bijvoorbeeld van plan om je voorgevel helemaal te vernieuwen? Een offerte die enkel Gevelrenovatie – 40.000 euro vermeldt, is voer voor (veel) discussie. En dat is altijd gevaarlijk. Welke werken vallen onder deze kostenpost? Is dat inclusief of exclusief isolatie? Hoe weet je zeker of de juiste gevelsteen opgenomen is in de offerte? De kans op misverstanden, verkeerde interpretaties en dus meerprijzen is groot en dat kan je missen tijdens een kostelijk renovatieproject. Hoe meer details, hoe beter dus!

Op zeker spelen? Schakel een expert in

Net zoals bij nieuwbouwwoningen kan je ervoor kiezen om de coördinatie en opvolging van je project volledig in andermans handen te leggen. Zeker in het geval van grote en ingrijpende verbouwingswerken kan dit een aanrader zijn.

Zo kan je in zee gaan met een sleutel-op-de-deurbedrijf gespecialiseerd in verbouwingen, dat ook meteen de bouwwerken voor hun rekening neemt. Of met een renovatiecoördinator, die de volledige communicatie en opvolging (planning, budget, kwaliteitscontrole…) op zich neemt.

Dergelijke renovatiepartners zijn ook op de hoogte van de laatste stand van zaken in premieland (zie onder) en kunnen je zo helpen om je verbouwkosten zo laag mogelijk te houden.

Vraag altijd voldoende offertes per aannemer op. De regel hier: hoe gedetailleerder de offerte, hoe minder kans op misverstanden en onduidelijke meerkosten.

Eigen kapitaal versus geld lenen

Eens je een betrouwbaar beeld hebt van wat een renovatie zal kosten, kan je beginnen uitkijken naar financieringsmogelijkheden. Tip: hou altijd 10 à 15% van je budget achter de hand voor onverwachte renovatiekosten. Hou ook altijd rekening met andere potentiële kosten, zoals notariskosten bij bepaalde leningen of het ereloon van de architect.

Lees ook: Wanneer heb je een architect nodig bij verbouwingswerken?

Eigen middelen

Hoe meer eigen kapitaal je in je verbouwing kunt steken, hoe minder je hoeft te lenen. Dat spreekt voor zich. Bovendien levert een investering in je eigen woning veel meer op dan je geld op je spaarboekje te laten staan. Hou wel voldoende financiële buffer achter de hand. Ook voor grotere kosten in het dagelijkse leven, zoals je wagenverzekering of onroerende voorheffing. Of voor je wasmachine die het onverwachts begeeft.

Renovatielening via de bank

Leningen aan lage rentevoeten zijn altijd interessant. Het financiële risico blijft beperkt en je beschikt over een gegarandeerd renovatiebudget. Het loont dus zeker de moeite om bij een aantal banken langs te gaan voor een renovatielening.

In tegenstelling tot hypothecaire leningen (zie onder) komen hier geen akte- of notariskosten bij kijken. Mogelijk betaal je zelfs geen dossierkosten bij de bank zelf. Hierdoor beschik je heel snel over je volledig aangevraagd bedrag. Let wel: de afbetalingstermijn is meestal beperkt tot zo’n 10 jaar en de rentevoet ligt in het algemeen iets hoger dan bij een traditionele woonlening. Vraag ook altijd naar de specifieke voorwaarden waaraan je renovatie moet voldoen.

Ligt de focus van je renovatiewerken voornamelijk op het besparen van energie? Dan kom je mogelijk ook in aanmerking voor een nog aantrekkelijkere rentevoet.

Bij een renovatielening voor een eigen, eerste woning komt geen fiscaal voordeel kijken. Bij het lenen voor de renovatie van een tweede eigendom is dat wel het geval, meer bepaald in de vorm van een gewone intrestenaftrek bij de aangifte van je onroerende inkomsten.

Hypothecaire lening

Een hypothecaire lening is niet alleen mogelijk bij nieuwbouw, maar ook bij renovaties. Omdat je afspreekt om jouw woning als onderpand aan te bieden in geval van wanbetaling, kom je bij dit type leningen meestal de laagste rentevoeten tegen. Hoe groter het bedrag dat je nodig hebt, hoe interessanter dergelijke leningen worden. Het loont dus zeker de moeite om uitgebreid te onderhandelen bij verschillende banken.

Een hypothecaire lening dient wel ingeschreven te worden. En dat gebeurt door een notaris. Notaris- en aktekosten zijn bijgevolg onvermijdelijk. Door deze bijhorende administratie zal het wat langer duren voordat je geld beschikbaar is. Bovendien kan je het ontleende bedrag enkel in schijven opnemen en dien je een factuur voor te leggen voordat de bank het bedrag op je rekening overstort.

Bij een hypothecaire lening kan je ook kiezen om een bijkomende schuldsaldo- en brandverzekering af te sluiten. Let wel: je bent hier niet toe verplicht, al kunnen banken hier wel mee schermen in ruil voor een nog aantrekkelijkere rentevoet. Zorg dus dat je een compleet overzicht hebt over het totale kostenplaatje.

Sinds het wegvallen van de woonbonus is er geen fiscaal voordeel meer verbonden aan het aangaan van een hypothecaire lening voor het renoveren van je eigen woning. Voor het renoveren van een tweede woning kun je wel beroep doen op de intrestaftrek en kapitaalaftrek op onroerende inkomsten.

Mogelijk kom je in aanmerking voor verschillende renovatiepremies en -leningen via de lokale overheden. Deze verschillen van gewest tot gewest.

Hypothecair mandaat of hypothecaire volmacht

Een alternatief voor de hypothecaire lening is het hypothecair mandaat of de hypothecaire volmacht. De bank beslist in dat geval om je woning niet meteen in onderpand te nemen. Ze vertrouwen er dus op dat je netjes je lening maandelijks aflost. Je blijft dus in eerste instantie bespaard van notaris- en aktekosten.

Pas als de bank ernstig begint te twijfelen, kunnen ze beslissen om alsnog over te schakelen op een standaard hypothecaire lening. En dien je alsnog de notaris in te schakelen. Met de bijkomende kosten van dien. Mogelijk hangt aan dergelijke constructies wel een (iets) hogere rentevoet vast.

Wederopname van afbetaald kapitaal

Mogelijk heb je al een hypothecaire lening lopen en beslis je na een aantal jaar om een aantal renovatiewerken uit te voeren of zelfs bij te bouwen. In dat geval kan je een deel van je reeds afbetaald kapitaal opnieuw opnemen via de bank.

Ook hier komen geen nieuwe notariskosten bij kijken. Wel dossierkosten van ongeveer zo’n 400 à 500 euro, afhankelijk van de bankinstelling. Bijkomend voordeel: je krijgt de ruimte om je terugbetaling voldoende te spreiden, ook wanneer je oorspronkelijke woonlening bijna afloopt. Er valt wel geen fiscaal voordeel meer te halen uit zo’n wederopname.

Renovatiesteun via de overheid

Tot slot kom je mogelijk in aanmerking voor verschillende renovatiepremies en -leningen via de lokale overheden. Dat kan gaan van specifieke premies, bijvoorbeeld voor je dak- of raamrenovatie, tot renteloze renovatieleningen.

Deze premies en leningen verschillen dus van gewest tot gewest. Voor een volledig overzicht van de premie- en leenmogelijkheden verwijzen we je door naar de websites van de regionale overheden:

• De Vlaamse renovatiepremie (binnenkort Mijn Verbouwpremie)
• De renovatiefinancieringen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
• De renovatiesteun in Wallonië