Samenhokken in een kangoeroewoning? Dit moet je weten

Kangoeroewonen is een woontrend die tegenwoordig iedereen wel kent, maar waar toch nog best wat onduidelijkheid rond bestaat. Niet in het minst op vlak van wetgeving. Wat zijn de grote voordelen en de mogelijke aandachtspunten van samenhuizen in één grote woning samen met familie of vrienden?

De kangoeroewoning: wat is het?

Kort samengevat: in een kangoeroewoning wonen twee gezinnen onder eenzelfde dak, ieder met zijn eigen leefruimte, slaapkamer(s), badkamer en zelfs keuken. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld cohousing, waar er sprake is van gemeenschappelijke ruimtes. In een kangoeroewoning hoeven niet per se leden van dezelfde familie te wonen, maar kunnen ook bevriende gezinnen de woning met elkaar delen.

De meest voorkomende vorm van kangoeroewonen in ons land is wanneer je samen onder één dak woont met je ouders of schoonouders.

Kies je specifiek voor dit type woning om betere fysieke zorgen te kunnen bieden aan een of meerdere medebewoners, dan is er sprake van zorgwonen.

De grote voordelen van een kangoeroewoning

Er zijn twee grote redenen waarom bouwers of kopers kiezen voor een kangoeroewoonst.

De familiebanden

Kan je familie niet dicht genoeg bij je wonen, dan komt er natuurlijk niets in de buurt van een kangoeroewoning:

• Je leeft samen onder een dak, maar kan toch perfect je eigen ding doen
• Hulpbehoevende mensen kunnen blijven wonen in een warme, vertrouwde sfeer
• Ook praktisch kan het een gemak zijn om extra personen in huis te hebben, bijvoorbeeld om te babysitten of om samen de tuin te onderhouden.
• Je hoeft minder spullen te kopen. Zo kan je samen een auto, grasmachine… delen, wat ook nog eens ecologischer is.

Het financiële plaatje

Een huis bouwen of kopen, vergt een stevige financiële inspanning. Kun je die delen onder twee gezinnen, dan is dat alleen maar goed nieuws:

• Bouw je een kangoeroewoning op één bouwperceel, dan deel je de grond- en bouwkosten en betaal je ook maar een keer onroerende voorheffing
• Als je een woning koopt en renoveert kan je de krachten bundelen, zowel financieel als tijdens de renovatiewerken
• Ook kosten voor onderhoud, reparaties en nutsvoorzieningen splits je op.

Alles start met een degelijk ontwerp

Een huis kopen of bouwen voor één gezin vereist al heel wat denkwerk en knopen doorhakken met het oog op het ontwerp en de indeling van de woning. Bij een kangoeroewoonst dien je nog meer noden en levensstijlen op elkaar af te stemmen om de woning voor iedereen zo aangenaam en leefbaar mogelijk te maken.

Ben je overtuigd dat kangoeroeën helemaal iets voor jou is? Ga dan op zoek naar een architect die al heel wat ervaring heeft met dergelijke woonprojecten. Zo hoeft een kangoeroewoning niet te betekenen dat je plots moet verdubbelen in oppervlakte (en dus ook bouwkosten). Een sterke architect kan net een fijn ruimtegevoel creëren verspreid over een lager aantal vierkante meters.

Mag je zomaar een kangoeroewoning bouwen?

Het vreemde aan kangoeroebouwen in ons land is dat het concept wel degelijk erkend wordt, maar nog niet overal op dezelfde manier aangepakt wordt. Zelfs niet op gemeentelijk niveau.

Wel bestaan er in Vlaanderen duidelijke regels rond kangoeroewoningen in de vorm van zorgwoningen. Zo kan in bepaalde gevallen een meldingsplicht volstaan en is er dus niet altijd een stedenbouwkundige vergunning nodig. Of jouw kangoeroewoonplannen wel degelijk groen licht krijgen, bespreek je dus best met de dienst Stedenbouw van jouw gemeente.

Bestaan er ook valkuilen?

Naast de verschillende voordelen van een kangoeroewoning hou je best ook een aantal aandachtspunten in het achterhoofd. Samenleven onder twee gezinnen kan alleen maar met duidelijke afspraken vooraf.

Bewaak je grenzen

Iedereen is gesteld op zijn privacy. Een opa of oma die te pas en te onpas even naar de kleinkind(eren) komt kijken? Helemaal begrijpelijk, maar misschien niet op ieder moment. Stel duidelijke huisregels op, maar een beetje flexibiliteit kan nooit kwaad. Geven en nemen is de boodschap zoals in ieder tof huishouden.

Financieel en fiscaal

Met meerdere gezinnen samenwonen, kan helpen om de kosten te delen, maar weet dat er ook financiële en fiscale gevolgen aan zo’n beslissing kunnen vasthangen, zoals:

• Een herziening van het kadastraal inkomen en dus de onroerende voorheffing
• Verhuur je een deel van de woning, dan kan dit impact hebben op je personenbelasting
• Ook bij een schenking of erfenis kunnen fiscale implicaties komen kijken
• Wat met je woonlening, registratierechten… Komen er nog een of meerdere tripjes naar de notaris bij kijken?
• …

In de omgekeerde richting bestaan er momenteel helaas geen specifieke premies of subsidies om kangoeroewonen betaalbaarder te maken. Al kan je wel mogelijk beroep doen op andere premies, zoals een (groene) renovatiepremie of energiepremie. En mogelijk geniet je een verlaagd btw-tarief van 6% op bepaalde verbouwingswerken. 

Denk aan later

Hoe zit het leven binnen pakweg twintig jaar eruit in je kangoeroewoning? Door na te denken over wonen op (levens)lange termijn richt je jouw woning op een doordachte manier in voor de huidige bewoners én die van later.