Kippenhok bouwen in je tuin: een eitje of toch niet helemaal?

Verse eieren rapen voor het ontbijt én tegelijkertijd een hoop extra leven in je tuin brengen, geweldig toch? Zelf kippen houden, het blijft groeien in populariteit. Maar mag je zomaar een kippenhok bouwen? Wat zeggen de regels en waar moet je rekening mee houden op het vlak van onderhoud, je buren en zelfs de volksgezondheid?

Waarom kippen houden?

Een kippenhok bouwen is iets dat je al lang niet meer enkel ziet opduiken in landelijke boerderijen of dorpstuinen. Ook in de doorsnee tuin in de stad of rand scharrelt almaar vaker pluizig pluimvee. En dat is niet toevallig:

• Je hebt altijd verse eieren binnen handbereik. De gemiddelde kip legt vijf eieren per week. Van een plotse forse prijsstijging van eieren – zoals in de Verenigde Staten – hoef je dus niet meteen wakker te liggen;
• Kippen eten met plezier keukenrestjes op, waardoor je minder afval hebt. Je kunt ze zelfs inzetten om compost te maken;
• Kippen in je tuin creëren een landelijk, rustgevend sfeertje;
• Kippen kunnen leuke huisdieren vormen en kinderen zijn er vaak dol op;
• Ze brengen leven in je tuin en houden sommige insecten op afstand.

Redenen genoeg dus om kippen in je tuin te willen. Maar hoe begin je eraan?

Mag je zomaar een kippenhok bouwen?

In de meeste gevallen is het antwoord simpel: ja. Maar je moet wel met een aantal basisregels rekening houden, die ieder gewest, maar soms ook de gemeente zelf op zijn eigen manier invult.

Deze bepalen of een vergunning al dan niet vereist is of dat een vrijstelling of meldingsplicht van toepassing is. De belangrijkste factoren die hierin meespelen, zijn de volgende:

• Gaat het om een verplaatsbare of vaste constructie?
• Indien de constructie als een bijgebouw gezien wordt: valt de bouw ervan binnen het maximale aantal toegestane vierkante meters?
• Overschrijdt de constructie de toegestane hoogte?
• Waar bevindt het kippenhok zich? In de voortuin, zijtuin of achtertuin?
• Is er sprake van een minimale afstand tot de perceelsgrens?
• Dien je rekening te houden met een naburig natuurgebied of beschermd landschap?

Los van deze voorwaarden is het best mogelijk dat de gemeente in kwestie extra gevoelig is voor mogelijke buurhinder veroorzaakt door je kippen. Denk maar aan geluids- en geurhinder. Met eventuele strengere maatregelen tot gevolg.

Ontdek hier de meest actuele regels rond vergunningen en vrijstellingen in jouw gewest:

• Vlaams Gewest
• Waals Gewest
• Brussels Hoofdstedelijk Gewest

En wat als je ook een ren wilt bouwen?

Kippen hebben natuurlijk ook ruimte nodig om de pootjes te strekken in de buitenlucht en om hen voldoende levenskwaliteit te bieden. In dat geval is een kippenren van doen. Aan welke regels moet de bouw van een ren voldoen?

Een open ren, zonder dak, wordt in principe meegeteld met de oppervlakte die het kippenhok inneemt. Valt dat binnen een eventueel opgelegd maximum aantal vierkante meters, dan is een vergunning niet nodig.

Mogelijk is er wel sprake van een meldings- of vergunningsplicht wanneer het om een verstevigde, overdekte constructie gaat. De ren kan namelijk aanzien worden als permanente constructie.

Mag je ook als huurder kippen houden?

Huur je een woning met tuin? Dan heb je altijd toestemming nodig van de verhuurder als je een kippenhok wil bouwen. Zelfs een kleine, verplaatsbare ren plaats je beter niet zonder overleg. Bij grotere ingrepen (zoals een vaste omheining of betonplaat) is schriftelijke toestemming sowieso een must.

En wat met een appartement of gedeelde tuin?

Woon je in een appartement met een (gedeelde) tuin? In de praktijk is de kans klein dat je kippen mag houden. Veel reglementen van mede-eigendom verbieden het houden van pluimvee, net zoals honden of barbecues soms aan regels gebonden zijn.

Deel je een gebouw met slechts één boven- of onderbuur en deel je ook de tuin samen, dan kan je – mits toestemming van de verhuurder – het mogelijk wel op een akkoordje gooien.

7 tips met het oog op je eerste kippenhok

Nu dat je mee bent met de (mogelijke) regels, geven we je graag nog een aantal bruikbare tips mee als je effectief aan de slag wilt gaan met een kippenhok in je tuin.

1. Voorzie voldoende ruimte

Bied je kippen genoeg uitloopruimte. Voorzie minstens 0,5 à 1 m² per kip in het (nacht)hok en 1 à 2 m² per kip in de ren.

2. Beschutting is een must

Een afgesloten nachthok is onmisbaar om je kippen te beschermen tegen hitte, wind en regen.

3. Bied voldoende (leg)comfort

Hoe meer ontspannen je kippen zijn, hoe meer ze zich op hun gemak voelen en hoe vlotter ze eieren leggen. Zorg dus voor voldoende comfort in het kippenhok én in de ren:

• Een donker en beschut plekje, bij voorkeur een legnest van hout of kunststof, om eieren te leggen;
• Voldoende ruime zitstokken in het nachthok;
• Voer- en drinkbakken in de ren, met dagelijks vers water;
• Een droge plek voor een dagelijks zandbad. Op deze manier beschermen kippen zich tegen parasieten, mijten, …

4. Veilige barrière tegen (roof)dieren

Rondslingerende etensresten kunnen ongedierte aantrekken, zoals ratten en muizen. Maar ook grotere (roof)dieren kunnen op de loer liggen, zoals katten, honden, vossen of marters.  Sluit het kippenhok goed af en voorzie een stevig gaas om roofdieren buiten te houden. Zorg er bovendien voor dat ze niet onder het hekwerk door kunnen graven.

En vergeet de vijanden in de lucht niet. Een net over de ren beschermt je kippen tegen roofvogels, zoals buizerds of haviken.

5. Hanen zijn niet overal welkom

Kippen zijn op veel plaatsen welkom, voor hanen kan dat wel eens anders liggen. Niet iedereen is fan van deze natuurlijke wekker. Meer nog, op bepaalde plekken mag je gewoon geen hanen houden. Informeer je dus goed bij je lokale instanties.

6. Denk aan het onderhoudsgemak

Kies voor een hok met een uitneembare vloer of luikjes, zodat je het kippenhok eenvoudig proper kunt maken en inrichten. Voorzie bodembedekking die het vocht heel goed absorbeert en vermijd zo onder meer vogel-luismijten.

7. Hou rekening met eventuele ziektes

Als je kippen wil houden in je tuin, ben je ook best waakzaam voor dierenziekten zoals de vogelgriep. Bij uitbraken geldt soms een ophokplicht voor hobbykippen. In dat geval:

• Moeten je kippen overdekt zitten, bijvoorbeeld met behulp van een net;
• Vermijd je best contact met wilde vogels;
• Moet je de voeder- en drinkbakken binnen in het hok houden.

Hou hier al rekening mee bij de bouw van je kippenhok. Zo voorkom je later veel gedoe als er dan toch plots maatregelen worden afgeroepen. De meest actuele info hierrond vind je terug op de website van het FAVV.