Wanneer geniet je 6% btw in plaats van 21% bij het (ver)bouwen?

De afgelopen weken en maanden is er veel te doen geweest over het al dan niet wegvallen van de btw-verlaging voor sloop en heropbouw. Maar er is nieuws! Tijd om alles nog eens in een overzicht te gieten. Wanneer je nog 6% btw geniet in plaats van de standaard 21%, vertellen we je in onderstaande blog.

Permanent 6% btw op sloop en heropbouw

Tijdens de coronacrisis ging de federale regering akkoord om de bouwsector een financieel hart onder de riem te steken. Dit in de vorm van een tijdelijke btw-maatregel voor zij die een oude woning wilden slopen en vervangen door een nieuwbouw. Zij zagen het te betalen btw-tarief slinken van 21% naar 6%, en dit voor:

• Eigen en enige woningen voor minstens vijf jaar
• Woningen met een oppervlakte tot 200 m²
• Zowel voor contracten met aannemers als woningen op plan via een bouwpromotor

Een stevige besparing op een bouwproject van honderdduizenden euro’s. De maatregel – die oorspronkelijk twee jaar zou lopen – werd met een jaar verlengd door de hoge energietarieven ten gevolge van de oorlog tussen Rusland en Oekraïne. Gezien het grote succes gingen de bouwsector, maar ook vele verbouwers, ervan uit dat de btw-verlaging ook na 2023 in stand zou blijven.

Ten onrechte, de regering besloot om het btw-tarief terug op te trekken naar 21%.

Na luide kritiek besloot de federale regering bij het aankondigen van het nieuwe begrotingsakkoord echter om de gunstmaatregel alsnog te behouden en dit (voorlopig)permanent, zonder houdbaarheidsdatum. 

De nieuwe voorwaarden:

• Je bent een particuliere bouwer (een natuurlijk persoon) en je sloopt en bouwt op je eigen bouwgrond via verschillende aannemers of via een totaalaannemer zoals een sleutel-op-de-deurbedrijf
• Het betreft je eigen en enige woning
• De woning heeft een oppervlakte van maximum 200 m² (te berekenen door de architect)
• Koop je een sloop-en-heropbouwwoning via een sleutel-op-de-deurbedrijf of projectontwikkelaar? Als de omgevingsvergunning werd aangevraagd voor 1 juli 2023, koop je tot 31 december 2024, dankzij een tijdelijke overgangsmaatregel jouw woning nog aan 6% btw. Een latere aanvraag van de omgevingsvergunning  betekent alsnog de volledige 21% btw vanaf 1 januari 2024.

Lichtjes andere voorwaarden voor 32 steden 

Om de leefbaarheid van de grotere steden in ons land te garanderen, genoot je tot op heden sowieso van een 6% btw-tarief. Dat was en is het geval voor:

• Vlaanderen: Aalst, Antwerpen, Brugge, Dendermonde, Genk, Gent, Hasselt, Kortrijk, Leuven, Mechelen, Oostende, Roeselare en Sint-Niklaas
• Wallonië: Bergen, Charleroi, Doornik, La Louvière, Luik, Moeskroen, Namen, Seraing en Verviers
• Brussels Hoofdstedelijk Gewest: Anderlecht, Brussel, Elsene, Etterbeek, Schaarbeek, Sint-Gillis, Sint-Jans-Molenbeek, Sint-Joost-ten-Node, Ukkel en Vorst

In tegenstelling tot de algemene 6% btw-verlaging in het hele land hoeft het in deze 32 steden niet om je enige en eigen woning te gaan en mogen de werken ook meer dan 200 m²beslaan. Het moet wél gaan om een contract met een aannemer. Huizen of appartementen op plan via een bouwpromotor komen ook hier niet in aanmerking voor een btw-verlaging.

Woning minstens tien jaar oud? Dan (bijna) altijd 6% btw bij renovatie

Er is ook nog goed nieuws voor wie geen bouw-, maar renovatieplannen heeft. Met een woning ouder dan tien jaar geniet je in veel gevallen namelijk 6% btw op heel wat renovatiewerken, zoals:

• Sanitairwerken (wc, bad, douche…)
• Elektriciteitswerken
• Centrale verwarming en airco
• Isolatie
• Bijbouwen van een veranda, pergola of terras aan de woning vast

Toch vallen er ook bepaalde renovatiewerken onder de 21% btw-regel, zoals:

• Niet in het plafond ingewerkt verlichting
• Tuinaanleg en tuinafsluitingen
• Aanleg van een zwembad
• …

Het volledige lijstje vind je terug op de website van de FOD Financiën. Let wel: het moet telkens om gefactureerde werken gaan door een aannemer. Als zelfbouwer zal je dus niet je eigen materialen kunnen aankopen aan 6% btw om je renovatie gemakkelijker gefinancierd te krijgen.

Wanneer 6% btw voor hernieuwbare energie?

Tot slot is er nog een verandering op til voor zij die zonnepanelen wensen te installeren. Vanaf 1 januari 2024 zal de tijdelijke btw-verlaging van 21% naar 6% namelijk verdwijnen bij pv-installaties in woningen jonger dan tien jaar.

Voor warmtepompen in woningen onder de tien jaar wordt de btw-verlaging wel met een jaartje verlengd. Ook in 2024 betaal je dus slechts 6% btw op de installatie van je warmtepompinstallatie.[GK1] 

Voor de installatie van zonnepanelen of warmtepompen in woningen ouder dan tien jaar betaal je hoe dan ook slechts 6% btw.